#metoo και κατάχρηση δικαιώματος

Από το κίνημα #METOO στο κίνημα #HIMTOO

#METOO. Δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα, όλοι έχουν γίνει θεατές μιας ενημέρωσης καταιγιστικού ρυθμού, σχετικά με ανήθικες και αποτρόπαιες πράξεις, που κάποιοι έχουν διαπράξει εις βάρος συνανθρώπων.

Το κίνημα #metoo ξεκινά τον Οκτώβριο του 2017 από την Ηθοποιό Alyssa Milano όταν κατηγορεί τον Αμερικανό παραγωγό Harvey weinstein για πράξεις σεξουαλικής βίας.

Το κίνημα επιθυμεί να βοηθήσει θύματα λεκτικής, σωματικής και  σεξουαλικής βίας για να καταγγείλουν επιτέλους  τα θύματα.

Στο Ελληνικό metoo παρατηρώ μια ραγδαία αύξηση καταγγελιών στον αθλητικό αλλά και στο καλλιτεχνικό χώρο.

Η προσπάθεια αναζήτησης της αλήθειας !

Η επιθυμία όλων σε τέτοιες περιπτώσεις θα έπρεπε να αποτυπώνεται στην προσπάθεια των κοινωνικών θεσμών, αλλά και του ίδιου του κοινωνικού συνόλου στην διατήρηση εκείνου που αποκαλώ «νομική και κοινωνική ισορροπία».

Ισορροπία που, τελικά, ψύχραιμα και καθαρά, θα επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, τόσο στα θύματα – καταγγέλλοντες, όσο και στους θύτες – καταγγελλόμενους.

Δυστυχώς, όμως, ούτε οι θεσμοί ούτε η κοινωνία έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να επιτύχει αυτή την ισορροπία. Η αποτυχία αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στην ίδια την κοινωνική ζωή.

Καταλήγει, από την αναζήτηση της αλήθειας και την απόδοση ευθυνών (ποινικών ή μη), να περνάει στην ανθρωποφαγία και στην κατάχρηση δικαιωμάτων.

Το χειρότερο όλων είναι ότι αυτό αναπόδραστα καταλήγει σε εκμετάλλευση ανθρώπων, πράξεων και καταστάσεων από επιτήδειους για ίδιον όφελος.

Παρατηρούμε κοινωνικά ζητήματα να αναγορεύονται σε ζητήματα πολιτικής αντιπαράθεσης, μέσα από πολιτικές κατηγορίες – σκοπιμότητες και, το χειρότερο, σε νομικές ενέργειες, που ακροβατούν στα όρια της νομιμότητας και της λογικής.

Δεν νομίζω κανένα από τα θύματα να επιθυμεί τον ακραίο παραλογισμό και την μη νομιμότητα για την ανεύρεση της αλήθειας και της απόδοσης των ευθυνών στις πράξεις που καταγγέλλει.

Η αναζήτηση της αλήθειας λαμβάνει χώρα πρωτίστως στις Δικαστικές αίθουσες και στα Εισαγγελικά γραφεία και δευτερευόντως σε θεσμούς και σωματεία που έχουν την εκ της Πολιτείας χορηγούμενη δυνατότητα να ελέγχουν πειθαρχικά, ή αλλού είδους παραπτώματα.

Όταν δεν ακολουθείται η ανωτέρω διαδικασία που ο σοφός νομοθέτης θέσπισε, τότε γίνονται όλοι αποδέκτες παράτυπων, παράνομων και, πολλές φορές, επικίνδυνων πράξεων, που τελικώς καταλήγουν σε σπίλωση ονομάτων, θεσμών και προσώπων, μετατρέποντας το θύτη σε θύμα ή το θύμα σε θύτη.

Μπορεί σε κάποιους κάτι τέτοιο να είναι αποδεκτό, καθώς ασπάζονται την άποψη «μάχαιρα έδωσες, μάχαιρα θα λάβεις», όμως, στο σύνολο της κοινωνίας αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό.

Ένοχος λόγω αδυναμίας αποδείξεως της αθωότητας !

Προσφάτως υπερασπίστηκα ως δικηγόρος μια καταγγελία από φερόμενο θύμα του κινήματος #metoo. Καταγγελία που έλαβε χώρα σε γνωστή ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης.

Συγκεκριμένα, οι εντολείς μου, ζευγάρι με παιδί, μετά την δημόσια εμφάνισή τους σε τηλεπαιχνίδι σε γνωστό τηλεοπτικό κανάλι, έλαβαν γνώση για την χρήση φωτογραφιών του συζύγου, με καταγγελία εις βάρος του, για πράξη… βιασμού (!) που έλαβε χώρα πριν κάποια χρόνια.

Τα αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας τυγχάνουν αποτρόπαια εγκλήματα και φυσικά ο βιαστής μια άρρωστη κι επικίνδυνη προσωπικότητα.

Η χρήση, δε, των φωτογραφιών που εξήχθησαν από το τηλεπαιχνίδι, είχαν κείμενο καταγγελίας και το χειρότερο όλων χρήση ονόματος του φερόμενου ως βιαστή.

Οι ενέργειες που έλαβαν χώρα από το Δικηγορικό μας Γραφείο κατάφεραν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να ανακληθεί – διαγραφεί η φερόμενη καταγγελία.

Μάλιστα το φερόμενο θύμα διέγραψε μαζί με την καταγγελία και την προσωπική ιστοσελίδα του χωρίς φυσικά να ζητηθεί έμπρακτη συγγνώμη από το φερόμενο θύμα που τελικώς ήταν θύτης και όχι θύμα βιασμού.

Δυστυχώς, υπάρχουν άνθρωποι που αποδεικνύεται ότι διαθέτουν προβληματική σκέψη ή εξυπηρετούν σκοπούς ή απλά τυγχάνουν εξαρτημένα άτομα από την ανάγκη για διαδικτυακή φιλία – αποδοχή – συμπαράσταση, που ανερυθρίαστα προβαίνουν σε ψευδείς καταγγελίες, εμπλέκοντας άτομα, οικογένειας και πρόσωπα σε έναν νομικό και κοινωνικό Γολγοθά, προκειμένου να αποκαταστήσουν την αλήθεια.

Να αποδείξουν, δηλαδή, ότι προβληματικά άτομα θυσίασαν την τιμή και την υπόληψή τους, με ψευδείς καταγγελίες, στο βωμό κάποιων παραπάνω διαδικτυακών "likes", κάποιας παραπάνω διαδικτυακής συμπαράστασης και αποδοχής, ή έστω επειδή απλά κάποιοι ανεγκέφαλοι πιστεύουν ότι το σοβαρό κίνημα #metoo τυγχάνει απλά μόδα και ότι είναι "cool" να ανήκεις στην κατηγορία των θυμάτων.

Το χειρότερο όλων είναι ότι δεν έχουν συναίσθηση για το μέγεθος της ζημίας που μπορεί να προκαλέσουν.

Τέτοιες ψευδείς καταγγελίες προκαλούν ανεπανόρθωτη ψυχική και ηθική βλάβη στο άτομο που εμπλέκεται, αλλά και στην οικογένειά τους, με αποτέλεσμα να δέχονται τελικά οι φερόμενοι ως θύτες τον ψυχικό βιασμό από τα φερόμενα θύματα που τελικώς ήταν οι μοναδικοί θύτες.

Ο ρόλος της Δικαιοσύνης

Η Δικαιοσύνη, η οποία αποκαθιστά τις αδικίες και ρυθμίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτών, πρέπει να είναι ακριβοδίκαιη, παρέχοντας ίσες ευκαιρίες σε όλους.

Η Δικαιοσύνη ως ακριβοδικία αποσκοπεί να αποτελέσει εναλλακτική βιώσιμη και πιο ελκυστική πρόταση απέναντι στον περφεξιονισμό, την ενορασιοκρατία και τον ωφελιμισμό.

Συνεπώς, η δικαιοσύνη ταυτίζεται με τη νομιμότητα και την ισότητα, «τό μέν δίκαιον ἂρα τό νόμιμον καί τό ἴσον, το δ’ ἂδικον τό παράνομον καί το ἂνισον» (Αριστοτέλης)

Πρέπει όλοι να είμαστε στο πλευρό των θυμάτων, των ανθρώπων που κακοποιούνται εδώ και χρόνια αλλά πρέπει να είμαστε και απέναντι από αυτούς που καταχρώνται ανερυθρίαστα τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματά για ιδιοτελείς σκοπούς.

Δεν δύναμαι να γνωρίζω τους λόγους που οδήγησαν το υποτιθέμενο «θύμα» της «πράξης» που σας περιέγραψα παραπάνω, να προβεί στις αδιανόητες καταγγελίες που κόστισαν σε έναν συνάνθρωπό μας την ψυχική του υγεία.

Όπως δεν μπορώ να ξέρω τους λόγους που ενδέχεται να οδηγήσουν και άλλα υποτιθέμενα «θύματα» στην κατάθεση ψευδών καταγγελιών.

Είναι δεδομένο, όμως, ότι κάθε τέτοια καταγγελία θα πρέπει να είναι στέρεη, βάσιμη και λεπτομερής. Μόνο έτσι θα κατορθώσουν τα θύματα να βρουν την γαλήνη της δικαίωσης.

Διότι αν υπάρξουν πολλές «καταγγελίες» αβάσιμες και αστήρικτες στην αλήθεια, τότε τα τόσα στόματα που άνοιξαν και είπαν ιστορίες ερέβους για τα πιο σκοτεινά μυαλά, θα αρχίσουν και πάλι να σωπαίνουν, βουλιάζοντας στο βούρκο του ισοπεδωτισμού, που θα έχουν φτιάξει οι ψεύτικες και ιδιοτελείς καταγγελίες.

Γι’ αυτό, μιλήστε. Μιλήστε δυνατά και με βρόντο.

Μιλήστε όμως αληθινά.

Ποινικολόγος
Αλέξανδρος Π. Αλεξιάδης